Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği, Türkiye Çöpünü Dönüştürüyor Projesi kapsamında belediyelerle birlikte çalışmak için düğmeye bastı.

Proje ile belediyeler Avrupa’daki en iyi katı atık yönetimi ve kompost uygulama örnekleriyle tanışacaklar. Kompost ve kompost için tesis kurma konularında  bilgi ve tecrübe sahibi olacaklar. Böylece de kompost üretiminin yaygınlaştırılması için temel hazırlanmış olacak. Proje aynı zamanda belediyelerden bakanlıklara pek çok kamu kuruluşunun birlikte hareket ederek Türkiye’de büyük ölçekli kompost üretimi için farkındalık yaratmayı da amaçlıyor.

Ankete yanıt veren 21 Belediye Avrupa’ya giderek farkındalığını artırıyor
Proje öncelikle belediyelerin biyolojik/organik katı atık yöntemi hakkında mevcut durumunu tespit edebilmek için bir durum ve ihtiyaç anketi oluşturdu (https://docs.google.com/…/1CtNKPdJ51C8lgnPuTUxFHt…/viewform…adresindeki linki tıklayabilirsiniz).

Anketi dolduran belediyelerin içinden 21 tanesi, en iyi turizm, kırsal ve kentsel alanlarda  etkin atık toplama ve kompost sistemlerini yerinde incelemek üzere Avrupa’ya gidecek. Bunun yanı sıra anket belediye ölçeğinde Türkiye koşullarına uygun kompost tesislerinin açılması ve işletilmesi yolunda görülen eksikliklerin tamamlanmasında  yol haritası da olacak.

Neden Kompost?
Kimilerinin siyah altın olarak nitelendirdiği bu atıkları kompost haline getirerek kullanmak sadece çevreye katkı, çöp sorununa çözüm demek değil. Aynı  zamanda toprağın kalite ve zenginliğinin yani humus miktarının da artmasına, dolayısıyla verimli toprağın oluşmasına da zemin oluşturuyor. Kompost üretimi ekonomiye de ciddi katkı sağlıyor.

Şehirde yaşayan bir kişinin ortalama 1,5 kg çöp çıkardığından yola çıkılarak yapılan araştırmalar, Türkiye’deki atıklarda organik madde oranının çok yüksek olduğunu ortaya koyuyor. Kaliteli kompost için gerekli olan organik madde oranı önemli bir kıstası oluşturuyor. Örneğin sadece İstanbul’daki kentsel katı atıklardaki organik madde oranı yüzde 55’e yakın olduğu tespit edildi. Aynı şekilde karton ve kağıtlardan oluşan atıkların  organik madde oranı ise neredeyse yüzde 16’yı buluyor.

Özetle, bu atıkların çok az bir kısmı bile değerlendirilse ve komposta dönüştürüşe, küresel iklim değişikliği üzerinde ciddi etkileri olacak. Çevre korunacak.

Kompostun faydaları neler? 

• Organik atıkları değerlendirir: Bir yerde birikerek kirlilik yaratacak veya yakılarak hava kirliliğine yol açacak olan organik atıklar, doğal süreçler sayesinde faydalı ve değerli bir kaynağa dönüşür.
• Toprak yapısını iyileştirir: Çok killi veya kumlu topraklardaki organik madde miktarını artırdığı için agregat oluşumunu teşvik eder. Agregat ise toprağın nefes almasını sağlar. Yağışsız dönemde toprakta nem tutar ve buharlaşmayı azaltır. Fazla suyu emerek yağmurun neden olduğu erozyonu engeller. 100 kg humus, yaklaşık 195 kg su tutabilir.
• Toprağın havalanmasını sağlar: Toprağın üst kısmında havadar bir katman yaratarak, çeşitli toprak canlılarının hareket etmesine olanak tanıyan sağlıklı bir yüzey oluşturur. Bu sayede toprağın rahatça havalanmasını sağlar. Örneğin bitki kökleri rahatça hava aldığı zaman, potasyum alımı kolaylaşır. Bitkilerin ihtiyacı olan zamanda besin sağlar. Yalnızca besin kaynağı değil, aynı zamanda besin deposudur.
• Topraktaki toksinleri nötralize eder: Toprakta var olan toksik maddeler ve ağır metaller, bitkilerin kökleriyle alamayacağı bir forma dönüşür ve sabitlenir. Kompost, ciddi oranda kirlenmiş toprakların rehabilitasyonunda kullanılır.
• Toprağın pH dengesini düzenler: Bol miktarda kompost eklenen topraklarda, bitkilerin ihtiyaç duyduğu pH seviyesi daha geniş bir aralığa yayılır ve daha esnek koşullar sağlanır.
• Büyümeyi hızlandırır ve bitkileri güçlendirir: Çok düşük yoğunlukta bile olsa, topraktaki hümik asit sayesinde bitki gelişimi hızlanır.