Ödül, Sivil Toplum Diyaloğu Programı kapsamında proje yürüten Akdeniz Koruma Derneği Başkanı’na verildi.
Son derece prestijli uluslararası bir çevre ödülü olan ve Whitley Fonu tarafından, doğayı koruma alanındaki başarılarından dolayı kişilere verilen Whitley Doğa Koruma Altın Ödülü’ne, bu yıl AB-TR Ortak Balıkçılık Politikasının Gökova’da Uygulanması projesinin Türk ortağı olan Akdeniz Koruma Derneğinin yönetim kurulu başkanı Zafer Kızılkaya layık görüldü. Aynı zamanda 2017 Whitley jürisine de davet edilen Kızılkaya, Whitley ödülüne başvuran 165 projeden finale kalan 6 başarılı projenin de seçiminde görev aldı. Ödül töreninde gösterilen projeyi tanıtan filmi Sör David Attenborough seslendirdi.
Kraliyet Ailesinin elinden ödül
Londra’da “Yeşilin Oskarları” olarak da bilinen bu önemli çevre ödülünü HRH Princess Royal’ın elinden alan Kızılkaya’nın, bu ödüle layık görülmesinin nedeni, Akdeniz Koruma Derneğinin, yıllardan bu yana ısrarla Gökova Körfezi’nde yürüttüğü “Deniz Koruma Alanları Yönetimi Projesi”. Bu proje ilk önce Whitley Fund for Nature, Fauna Flora International, rahmetli işadamı Mustafa V. Koç ve son bir yıldır da Avrupa Birliği Bakanlığının Sivil Toplum Diyaloğu Programı tarafından AB-TR Ortak Balıkçılık Politikasının Gökova’da Uygulanması projesiyle destekleniyor.
Doğal yaşam alanlarının korunmasını ve tahrip edilen kıyı ekosistemlerinin iyileştirilmesini amaçlayan Akdeniz Koruma Derneğinin başkanlığını yapan Kızılkaya, Whitley Altın Ödülü’nün getirdiği 50 bin İngiliz Sterlinini, Gökova Körfezi örneğini, Fethiye Körfezi’nde de tekrarlamak için başlayacak olan proje ve Gökova’daki çalışmaların devamı için kullanacak.
Özel Çevre Koruma Bölgesi olan Gökova Körfezi, içlerinde Akdeniz fokları ve kum köpek balıklarının da bulunduğu çok sayıda korunan türe ev sahipliği yapıyor. İçlerinde kadın balıkçıların da yer aldığı 200’e yakın kıyı balıkçısının geçimini sürdürdüğü Gökova Körfezi’nde, azalan balık stoklarının toparlanabilmesi ve hassas yumurtlama-çoğalma alanlarının korunabilmesi amacıyla, 2010 yılında balıkçılığa kapalı altı deniz koruma alanı ilan edilmişti.
Sürdürülebilir balıkçılık açısından büyük önem taşıyan bu alanların deniz koruculuğu sistemi ile Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Muğla İl Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü desteğinde korunması, Akdeniz Koruma Derneğinin daha önce başlattığı Deniz Koruma Alanları Yönetimi projesinin çatısını oluşturuyor. 2012 yılında başlayan ve içerisinde yerel balıkçıların yer aldığı “Deniz Koruculuğu” sistemi ile korunan alanlardaki başarılı çalışmalar sonucu Zafer Kızılkaya 2013 yılında ilk Whitley Ödülünü kazanmıştı. Akdeniz Koruma Derneğinin bölgede yürüttüğü bilimsel izleme çalışmalarının sonucunda korunan alanlar 2016 yılında Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü tarafından büyütüldü. 2016 yılı boyunca Sivil Toplum Diyaloğu altında yürüyen proje ile de Gökova Körfezi’nde yasadışı balıkçılık faaliyetlerinin tespitine yönelik SMART adında elektronik izleme ve koruma sistemi geliştirildi ve Türkiye’de ilk defa kullanılmaya başlandı.
Bölgede nesli tehdit altındaki türlerin korunmasına yönelik çabaların sonuçları ve bölgeye özel balıkçılık yönetimlerinin yerel balıkçılığın gelirlerini son beş yılda dört katına çıkarması Gökova Deniz Koruma Alanlarını Akdeniz’in en başarılı projesi haline getiriyor.